درس ۱: تاریخ معاصر
قسمتهایی از خاک ایران به روسیه 🇷🇺 داده شد مانند قره باغ، داغستان، گرجستان، باکو موقان و …، حق کشتی رانی در دریای خزر از ایران صلب شد، روسیه موظف بود از نیابت عباس میرزا حمایت و او را به سلطنت برساند.
ایروان و نخجوان و قسمتی از دشت مغان به روس 🇷🇺 داده شد، پرداخت ۵ میلیون تومان غرامت به روسیه توسط ایران، حق قضاوت کنسولی به روس ها داده شد، روس ها صاحب حق انحصاری کشتیرانی در خزر شدند.
فرانسه 🇫🇷 متعهد شد که به ایران در جنگ با روسیه 🇷🇺 کمک کند و به جای آن ایران اجازه عبور لشکر فرانسه در حمله به هندوستان 🇮🇳 از ایران را بدهد، ایران برای حمله به متصرفات انگلستان 🇬🇧 با قبایل افغان متعهد شود و به انگلستان اعلان جنگ کند.
ایران از ادعاهای خود درباره بعضی مناطق، از جمله سلیمانیه، دست برداشت. در مقابل، دولت عثمانی 🇹🇷، حاکمیت ایران بر خرمشهر و ساحل چپ اروند رود، نیز کشتیرانی در این رودخانه را، به رسمیت شناخت. علاوه بر آن، دولت عثمانی متعهد شد که از آزار و اذیت زائران ایرانی عتبات عالیات جلوگیری کند، و تسهیلات لازم را برای بازرگانان کشور ما در آن سرزمین، فراهم آورد.
درس ۲: ایران در دوره ناصری
حذف لقب های دراز و بی معنی و اکتفا به کلمه جناب حتی نسبت به مقام صدارت، قطع رشوه خواری و حقوق ثابت ماموران، تقویت ارتش ملی و تلاش در جهت استقلال اقتصادی و توسعه صنعتی، فرستادن افرادی به اروپا برای کسب مهارت و پیشرفت های علمی، استخدام معلمان و استادان خارجی (غیر از انگلیس 🇬🇧 و روسیه 🇷🇺)، ترجمه کتاب و انتشار روزنامه و دفع فتنه سالار در خراسان و فرقه بابیه
نارضایتی روس ها 🇷🇺 بخاطر منافع زیادی که رقیب ها از این قرارداد می برد، آیت الله حاج ملاعلی کنی در راس مخالفان داخلی امتیاز بود که برای مبارزه با بیگانگان و عاملان آن خواستار لغو امتیاز شد.
آیت الله میرزا شیرازی و ایجاد نهضتی بزرگ که حتی به دربار شاه نفوذ کرد.
درس ۳: زمینههای نهضت مشروطه
از رفتن سرزمین های مختلفی از چهار سمت ایران، زیاد شدن استعمار بر مملکت، ورود اندیشه های نو و جدید، نارضایتی و مخالفت مردم با استبداد و استعمار، استبداد دستگاه حاکم
این نهضت بر پایه عدالت استوار بود و با استعمار داخلی و خارجی مبارزه می کرد که منجر به ایجاد عدالت خانه و دارالشورا شد که قدرت شاه را کمتر می کرد.
اندیشه های نوین غربی، اوضاع نابسمان کشور، ویژگی های خوب تمدن غرب و نظام مشروطه
درس ۴: آغاز حرکت مردم علیه استبداد
ماجرای بانک مقروض روس 🇷🇺، فلک کردن تاجران قند، نارضایتی مردم ایالت ها و ماجرای نوز بلژیکی 🇧🇪.
ایجاد عدالتخانه در همه شهرها و عمل به قانون اسلامی.
برکناری عین الدوله از صدارت، ایجاد عدالتخانه، تشکیل دارالشورا یا مجلس، فراهم کردن زمینه بازگشت مهاجران به تهران.
درس ۵: پیروزی مشروطه
دعوت نکردن نمایندگان مجلس به جشن تاجگذاری، خودداری از امضای متمم قانون اساسی.
جلوگیری از نفوذ انگلیس 🇬🇧، کمک به محمد علی شاه که طرفدار روس ها بود، پیشگیری از قیام ملت های قفقاز با تاثیر گرفتن از پیروزی مشروطه خواهان ایران.
دریافت وام از دولت های خارجی را رد و برای حل این مشکل به تاسیس بانک ملی اقدام کردند، اخراج نوزبلژیکی 🇧🇪 که پست مهم مالی ایران در دست او بود.
درس ۶: دوره احمدشاه و قراردادهای استعماری
مشروطه خواهان بعد از فتح تهران محمد علی شاه را از سلطنت خلع کردند و پسر ۱۲ ساله او را به سلطنت رساندند و تا رسیدن به سن قانونی یکی از بزرگان قاجار نایب السلطنه انتخاب شد.
توقف اقدام های شوستر و اخراج او از ایران، از استخدام اتباع خارجی بدون موافقت روس 🇷🇺 و انگلیس 🇬🇧 خودداری شود، هزینه نیروزی روسی را ایران باید بپردازد.
دو منطقه نفوذی در عهدنامه ۱۹۰۷ به مناطق اشغالی تبدیل شود، تشکیل قوای قزاق در منطقه های اشغالی روسیه 🇷🇺 و پلیس جنوب در منطقه های اشغالی انگلیس 🇬🇧، توافق پنهانی روس و انگلیس در انتخاب نخست وزیر ایران.
درس ۷: قرارداد ۱۹۱۹ و کودتای ۱۲۹۹
۱- تسلط بر منطقه حساس خاورمیانه و منابع نفت آن
۲- ایجاد کمربند آهنین در برابر نفوذ شوروی 🇷🇺 یا روسیه سابق
ماهیت آن به صورت کامل استمارگرانه بود و ایران را با نظارت مستشاران انگلیسی تحت الحمایه انگلیس 🇬🇧 در می آورد. یعنی زیر چتر حمایتی آنها می شد.
۱- دستگیری بسیاری از شخصیت های سیاسی مخالف انگلیس 🇬🇧، مثل آیت الله مدرس
۲- لغو قرارداد مرده ۱۹۱۹م برای فریب افکار عمومی و ضد انگلیسی نشان دادن دولت خود
درس ۸: پایان قاجار، تأسیس پهلوی
۱- تسلط بر ارتش.
۲- انتقال ژاندارمری به ارتش.
۳- سازماندهی طرفدارانش برای رسیدن به سلطنت.
رضا خان با تقلب کردن و حمایتی که از جانب طرفدارانش داشت توانست اکثریت آرا مجلس را به دست بیاورد. البته مخالفینی سرسخت مثل مدرس و دکتر مصدق در مجلس داشت.
درس ۹: سیاستهای رضاشاه
۱- از چاپ مطالب ضد دینی در روزنامه ها جلوگیری کرد.
۲- به علما وعده نظارت بر قوانین مجلس را داد.
۳- از فروش مشروبات الکلی جلوگیری کرد.
این اقدامات ریشه در حامیان خارجی رضا شاه که او را شاه کردند دارد.
درس ۱۰: سقوط رضاشاه
ایران دارای موقعیت جغرافیایی استراتژیک خوبی بود که بهترین راه برای رساندن کمک های اقتصادی و نظامی متفقین به شوروی 🇷🇺 بود، وجود چاه های نفت در ایران و خاورمیانه و این تصور که آلمان ها 🇩🇪 بر آن تسلط داشتند، انگلیسی ها 🇬🇧 را به وحشت انداخت.
بخشی از کوه های آرارات به ترکیه 🇹🇷، بخشی از شرق به افغانستان 🇦🇫، از دست دادن اروند رود و مستقل شدن بحرین.
درس ۱۱: آغاز حکومت محمدرضا شاه
حزب توده و حزب اراده ملی
چون قصد داشت برخی از مناطق مرزی را تحت مالکیت خود در بیاورد و همچنین نیت گرفتن امتیاز نفت شمال ایران را در سر داشت.
درس ۱۲: نهضت ملی شدن نفت
۱- ارائه لایحه جدید به مجلس برای جلوگیری از ملی شدن صنعت نفت و تضمین منافع انگلیسی ها
۲- خدشه دار کردن روحیه ملی با خیانت شمردن ملی شدن صنعت نفت
مهم ترین هدف ها جلوگیری از ملی شدن صنعت نفت بود و علا برای جلوگیری از بحران در مناطق جنوب و نفت خیز کشور حکومت نظامی برقرار کرد.
درس ۱۳: دولت مصدق
ضعف برخی از اعضای کابینه مصدق، توطئه خارجی برای ایجاد تفرقه در نهضت، ایجاد اختلاف در نهضت.
تحریم نفت و تهدید کشورهای خریدار نفت ایران به مجازات.
مادر شاه و خواهر شاه (اشرف)
درس ۱۴: کودتای ۲۸ مرداد
۱- با جنگ روانی به دولت مصدق حمله کرد
۲- فرستادن کرمیت روزولت به ایران و خریدن نظامیان توسط او برای انجام کودتا
۳- برای ایجاد آشوب ارازل و اوباش را جمع آوری کرد
۴- با انجام تبلیغات مصدق را به مردم یک فرد غاصب و کودتاچی معرفی کرد
۱- جلوگیری از بازگشت دیکتاتوری.
۲- کوتاه کردن دست استعمارگران و به دلیل اینکه دسیسه بیگانگان، اختلافات داخلی و فقدان رهبری مقتدر به نتیجه نرسید.
درس ۱۵: استبداد و وابستگی
ایجاد فضای تیره و تار در جامعه، دستگیری و شکنجه و تبعید مخالفان به جزیره خارک.
حفظ و تثبیت نفوذ آمریکا 🇺🇸 در ایران، همسایگی با شوروی 🇷🇺 به عنوان رقیب اصلی استعمارگر.
درس ۱۶: زمینههای قیام ۱۵ خرداد
جلوگیری از انقلاب های قهرآمیز که به عنوان اتحاد برای پیشرفت، این اصلاحات در کشورهای کمونیستی و کشورهای در معرض کمونیسم رایجتر بود.
با ایجاد لابی و ارتباط با سیاستمداران ایرانی خواستار برکناری شریف امامی و روی کار آمدن امینی شد.
درس ۱۷: قیام ۱۵ خرداد
در این دوره شرط مسلمان بودن و سوگند به قرآن مجید حذف شد.
امام خمینی و دیگر علما با انتشار اعلامیههایی، رفراندوم را غیرقانونی اعلام کرده و آن را تحریم کردند. ایشان مردم را به قیام علیه رژیم فراخواندند. در پی این دعوت، مردم شهرهایی چون تهران و قم به خیابانها آمدند. دانشجویان، بازاریان و گروههای سیاسی نیز با تأکید بر غیرقانونی بودن رفراندوم، این اقدام رژیم را محکوم کردند.
درس ۱۸: تحولات ایران پس از قیام ۱۵ خرداد
۱- امام در اعلامیه معروف شاه دوستی یعنی غارتگری شاه را مورد خطاب مستقیم قرار داده و اظهار حقایق را به هر قیمتی واجب و تقیه را حرام کرد.
۲- جدی تر شدن و آشکار شدن مبارزه با رژیم پهلوی.
۳- اعتصاب کردن روحانیون در شهرهای مختلف ایران ابراز همدردی و پشتیبانی از حوزه علمیه قم.
۱- مبارزه با اساس سلطنت و مبارزه قهرآمیز با آن
۲- بسیج توده های مردم
۳- مطرح شدن رهبری امام خمینی (ره)
۴- افزایش رشد سیاسی حوزه های علمیه
۵- گرایش دانشگاهیان به دین
۶- اسلام راهنمایی مبارزه
۱- ورود آشکار مرجعیت شیعه در عرصه مبارزه با استبداد داخلی و وابستگی رژیم پهلوی به آمریکا 🇺🇸 و اسرائیل 🇮🇱
۲- طرح اندیشه حکومت اسلامی بر پایهی نظریه ولایت فقیه
۳- پیوند بیش از حد حوزویان و دانشگاهیان و مخالفت صریح و عملی هر دو گروه با اقدامات دین ستیزانه پهلوی
درس ۱۹: تحولات فرهنگی و اجتماعی
در عرصهی فرهنگی، رژیم برنامه های گسترده ای را به قصد تضعیف ارزش های دینی و ملی و ترویج فرهنگ غربی تدارک دید. شاه جشن های تاج گذاری و جشن های ٢٥٠٠ ساله را به همین منظور و با نوعی حس تفاخر برگزار کرد. این جشن ها رؤیاهای بلند پروازانه ی شاه بود. او در مقایسه با بسیاری از شخصیت های مطرح جهان فاقد مقبولیت مردمی بود و برای کسب اعتبار کاذب، در صدد برآمد، حکومت و شخصیت خود را به کوروش، پادشاه بزرگ هخامنشی پیوند زند و از این طریق محبوبیت و مشروعیتی کسب کند. او با این کار، چندین هزار سال تمدن ایران باستان قبل از هخامنشیان و نیز هزار و چهارصد سال از تمدن ایران اسلامی را نادیده گرفت. تغییر تقویم هجری شمسی به تقویم شاهنشاهی نیز در همین راستا بود. نتیجه ی این اقدام ها، تخریب و تضعیف مؤلفه های هویت ملی بود.
سیاست فشار بر منتقدان و سرکوب مخالفان و تشکیل کمیته مشترک ضدخرابکاری با ساواک، شهربانی و ژاندارمری شدت پیدا کرد. از شکنجه های وحشتناک، تیر باران زندانیان دانشگاهی طلبه نویسندگان و … که از نظر تعداد زندانیان سیاسی در رتبه سوم جهان قرار داشت.
۱- مسلمانان انقلابی که شیوه مبارزه آن ها افزایش آگاهی عمومی و بسیج توده های مردمی بود.
۲- چپگران که شیوه مبارزه آن ها مسلحانه و جنگ های چریکی بود.
۳- ملی گرایان که شیوه مبارزه آن ها تلاش برای کاهش خودکامگی شاه بود.
درس ۲۰: اوجگیری انقلاب اسلامی
۱- برکناری هویدا و منصوب شدن آموزگار به نخست وزیری.
۲- در دستگاه های اداری کمیسیونی برای مبارزه یا فساد گسترده تشکیل شد.
۳- لغو قانون محاکمه سریع مخالفان در دادگاه های سری نظامی و محاکمه علنی متهمان سیاسی.
تظاهرات روز ۱۹ دی ۱۳۵۶ مردم و روحانیون قم که منجر به حمله نیروهای نظامی به مردم شد و در پی آن برگزاری مراسم چهلم شهدا در تبریز و بعد یزد و سرانجام در شهرهای دیگر و ادامه در پی مراسم از شهری به شهری دیگر انتقال یافت.
درس ۲۱: پیروزی انقلاب اسلامی
شاه فکر می کرد که با دور شدن امام خمینی، ایشان از جریان انقلاب خارج می شوند اما شرایط بهتر ارتباطی که در فرانسه 🇫🇷 وجود داشت به کمک رهبری انقلاب آمد و از آن پس تماس ها راحت تر و پیام ها بیشتر شد.
شورای امنیت ملی آمریکا 🇺🇸 به دنبال اجرای کودتا و به راه انداختن جوی خون در ایران بودند اما کارتر، وزارت امور خارجه و سازمان سیا، به فکر فریب مردم از طریق جایگزینی بختیar به جای شاه و سوار شدن بر موج انقلاب بودند.
به دستور امام خمینی (ره) شورای انقلاب اسلامی تشکیل و موظف به بررسی چگونگی تشکیل دولت موقت، نحوه انتقال قدرت و فراهم آوردن مقدمات تصویب قانون اساسی جدید شد. به پیشنهاد شورای انقلاب، مهندس مهدی بازرگان به عنوان نخست وزیر دولت موقت انتخاب شد و این خبر در شانزدهم بهمن ماه به گوش مردم رسید.
درس ۲۲: استقرار و تثبیت نظام جمهوری اسلامی
اداره مملکت
برگزاری انتخابات مجلس
انجام همه پرسی نظام سیاسی کشور
تشکیل مجلس منتخبان مردم برای تصویب قانون اساسی
حمله نظامی به طبس
ایجاد گروه های سیاسی مخالف
برنامه ریزی کودتا
تضعیف و ترور یاران امام
حمایت از ساواکی ها
ایجاد هرج و مرج در استان ها
جنگ ایران و عراق 🇮🇶
درس ۲۳: ویژگیهای حکومت جمهوری اسلامی
این اختلاف در زمان انتخاب نخست وزیر و اعضای کابینه تشدید شد، زیرا قانون اساسی رئیس جمهور را موظف می کرد وزیر را انتخاب کند و مجلس به او رای دهد و بنی صدر جناح مخالف خود را که اکثریت در مجلس بودند اقلیت می خواند.
در شرایطی که دانشگاه ها محل مجادلات و درگیری های سیاسی بود و گروه های سیاسی دانشگاه را به دفتر گروه خود تبدیل کرده بودند به همین دلیل با هدف پاکسازی گروه های معاند و ایجاد تحول در آموزش عالی انقلاب فرهنگی آغاز شد.
این کشورها خواهان انحصار کامل دانش هسته ای هستند و نمی خواهند دیگر کشورها به آن دسترسی داشته باشند.
درس ۲۴: جنگ تحمیلی
چون ایران به دلیل مسائل و مشکلات بعد از انقلاب، انسجام لازم را در نیروهای نظامی خود نداشت و آمادگی مقابله با یک جنگ بزرگ را نداشت.
از آغاز شکست های پی در پی عراق 🇮🇶 در میدان نبرد و عقب راندن نیروهای متجاوز عراقی.
درس ۲۵: آرمانها و دستاوردهای انقلاب اسلامی
منظور از استقلال فکری اعتماد به نفس و اتکا به خود و عدم پذیرش برتری بیگانگان است و معنای استقلال سیاسی تابع دستاوردهای و مداخله بیگانگان نباشند و منظور از استقلال اقتصادی نداشتن وابستگی در ابعاد مختلف اقتصادی است.
دارای مشروعیت الهی است که با پذیرش مردم محقق و عینیت می یابد.
دست یابی به چرخه کامل سوخت هسته ای طراحی و تولید نسل جدید سانترفیوژها.
درس ۲۶: بیداری اسلامی در جهان اسلام
بیداری در لغت به معنای هوشیاری و آگاهی فرد است. بیداری اسلامی یعنی حالت برانگیختگی و آگاهی در امت اسلامی، احیای اسلام در کالبد فرد و جامعه، احیای ارزشهای اسلامی و بازگشت به خویشتن اسلام است.
اشغال و یا کودتا
خودباختگی در برابر توسعه فنی مادی و غرب
تسلط تحصیل کردگان غربی در امور مدیریتی و فرهنگی
ویژگی بیداری اسلامی در منظر رهبر انقلاب اسلامی علاوه بر انطباق با اندیشه بیداری اسلامی امام خمینی و پیوستگی آن در خط اعتدال آرمانگرایی می باشد.